W celu rozpoznania rynku car-sharingu w Polsce autorzy wykonali analizę bazującą na systemach B2C. Z otrzymanych danych wynika, że systemy car-sharingu zorganizowanego funkcjonują aktualnie na terenie 21 polskich miastach i świadczone są przez 7 operatorów.
Zasady rejestracji w systemach dokonywane są na różny sposób i w zależności od operatora mogą być one mniej lub bardziej zautomatyzowane. Po pobraniu aplikacji lub utworzeniu konta na stronie internetowej operatora i wypełnieniu formularza z danymi osobowymi istotnym jest zweryfikowanie posiadania przez zainteresowanego uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz dowodu tożsamości. Tego rodzaju weryfikacja w polskich systemach odbywa się poprzez przesłane zdjęcia obu stron wymaganych dokumentów, poprzez zgłoszenie się do punktu operatora lub poprzez video-rozmowę z konsultantem podczas, której użytkownik jest proszony o przedstawienie wymaganych dokumentów. Zwykle podczas rejestracji nie jest pobierana żadna opłata lub wynosi ona 1zł (0,23€).
Sposób wypożyczenia pojazdu zwykle w przypadku każdego z systemów wygląda podobnie i polega on na znalezieniu na mapie interesującego pojazdu a następnie zarezerwowaniu go i dotarciu do pojazdu. Czas w jakim użytkownik polskich systemów ma dojść do pojazdu wynosi w zależności od wymagań operatora 15 lub 20 minut.
Flota pojazdów używanych w polskich systemach car-sharingu jest mocno zróżnicowana. Obecnie, w zorganizowanych systemach używanych jest 17 modeli pojazdów wiodących na rynku marek. Najczęściej występującym segmentem pojazdów stosowanym w zorganizowanych systemach jest segment C stanowiący 47% wszystkich modeli pojazdów występujących w polskim car-sharingu. Stosowane w danych systemach pojazdy nie powtarzają się w systemach innych operatorów, dlatego też poza modelem Toyota Yaris Hybrid występującym w trzech zorganizowanych systemach car-sharingu, na tą chwilę nie da się określić wiodącego w Polsce modelu pojazdu z zasilaniem klasycznym czy elektrycznym. pojazdy Natomiast najczęściej występującym w Polsce modelem pojazdu jest – . Zróżnicowanie segmentów pojazdów w zorganizowanym car-sahringu zostało zaprezentowane na rysunku poniżej.
Wielkość floty pojazdów w polskich systemach car-sharingu waha się od 100 do 300 samochodów w zależności od wielkości miasta. Są to jednak głównie pojazdy z napędem klasycznym. Pojazdy hybrydowe w największej ilości występują w warszawskim systemie Panek car-sharing w liczbie 300 samochodów, natomiast samochody elektryczne swoją największą wartość osiągają we wrocławskim systemie Vozilla w ilości 200 sztuk.
Przeważającym w systemach typem car-sharingu jest model możliwości pozostawienia pojazdu w dowolnym miejscu na terenie miasta – free-floating. System ten charakteryzuje 85% wszystkich funkcjonujących w Polsce operatorów.
Z uwagi na koszt usługi car-sharingu, w większości Polskich systemów, w odróżnieniu do systemów europejskich, na koszt usługi składają się czas przejazdu i przebyty dystans oraz ewentualna opłata za postój (w przypadku zamknięcia pojazdu i pozostawieniu go „wypożyczonego” na koncie użytkownika, a nie zwróconego).
W zależności od systemu ceny za czas podróży wynajętym pojazdem wahają się w granicach 0,25zł/min-1zł/min, co odpowiada średnio: 0,06 €/min- 0,23 €/min w zależności od klasy wynajmowanego pojazdu. Do tego koszty pokonania dystansu wynoszą 0,65zł/km- 1,20zł/km, co odpowiada średnio 0,15 €-0,28 €. Natomiast opłata za postój pojazdu wynosi średnio 0,10zł co odpowiada 0,02€. W większości systemów nie są oferowane pakiety usług.
Zestawienie funkcjonujących na terenie Polski systemów car-sharingu B2C zostało zaprezentowane w tabeli poniżej.
Podsumowując, na podstawie przeprowadzonej analizy, można wnioskować, że usługi car-sharingu zyskały na popularności od pojawienia się na polskim rynku pierwszych systemów w 2016 roku. Pomimo to, w stosunku do Europejskich syste- mów Polska jest na początku drogi rozwoju krótkoterminowych wypożyczalni pojaz- dów. Dla porównania w Niemczech, na początku 2018 roku funkcjonowało 165 ope- ratorów car-sharingu, oferujących swoje systemy w 600 miastach.
W obecnym stanie car-sharing w Polsce stanowi zatem jedną z możliwości wspar- cia zrównoważonej mobilności. Aby jednak w pełni osiągnąć zamierzone cele, z uwagi na politykę zrównoważonego transportu należałoby skupić się m.in. na:
-
na aspekcie floty pojazdów i ich modernizacji do samochodów elektrycz- nych zgodnie z trendem elektro-mobilności,
-
zwiększeniu liczby dostępnych pojazdów,
-
relokacji pojazdów pomiędzy miejscami strategicznymi i sąsiadującymi mia-
stami,
-
unormowaniu polityki cenowej usług bazując na zachodnich trendach opłat
za czas wypożyczenia,
-
zastosowaniu możliwości wykupienia pakietu usług,
-
promocji car-sharingu.
Wówczas, car-sharing ma szansę stać się narzędziem do osiągania zrównoważonej mobilności miejskiej.